Witamy na stronie Audytu krajobrazowego województwa łódzkiego
Audyt krajobrazowy województwa łódzkiego
ZAPRASZAMYO Audycie
Krajobraz to postrzegana przez nas przestrzeń, w której znajdują się elementy przyrodnicze i wytwory ludzkiej cywilizacji. Przestrzeń ukształtowana w wyniku działania czynników naturalnych lub działalności człowieka – element naszej tożsamości i odzwierciedlenie estetycznych wzorców społecznych. Krajobraz to nasze wspólne dobro i od nas – mieszkańców Łódzkiego – zależy, czy będzie korzystnie wpływał na jakość naszego życia, a także czy ochronimy jego walory dla przyszłych pokoleń.
Projekt Audyt krajobrazowego województwa łódzkiego jest wyrazem polityki samorządu województwa w zakresie krajobrazu jako dobra wspólnego, ukierunkowanej na: ochronę, gospodarowanie i planowanie krajobrazu. Nadrzędnym celem AKWŁ jest wskazanie krajobrazów priorytetowych, wymagających zachowania lub/i określenia zasad i warunków ich kształtowania. Stanowi on narzędzie wdrażania Europejskiej Konwencji Krajobrazowej.

Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 22 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1130, w dalszej części zwanej „u.p.z.p.”) audyt krajobrazowy jest aktem planowania przestrzennego, uchwalanym przez sejmik województwa. Zgodnie z art. 38a ust. 1 zarząd województwa sporządza audyt krajobrazowy nie rzadziej niż raz na 20 lat.
Zgodnie z uchwałą Zarządu Województwa Łódzkiego nr 50/25 z dnia 17.01.2025 Audyt krajobrazowy województwa łódzkiego został przyjęty w celu wyłożenia do publicznego wglądu. Zbieranie uwag do projektu AKWŁ odbywa się w dniach 28.01.2025 r. - 12.03.2025 r. otwórz obwieszczenie
W ramach konsultacji, podczas spotkań z mieszkańcami województwa, zaprezentujemy najistotniejsze rekomendacje i wnioski wynikające z dokumentu. Naszym kluczowym zamiarem jest zainicjowanie dialogu na temat krajobrazu województwa łódzkiego.
Audyt krajobrazowy województwa łódzkiego - przedmiot konsultacji społecznych
Projekt audytu krajobrazowego województwa łódzkiego składa się z części opisowej, tabelarycznej, graficznej oraz dokumentacji, przygotowanych zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 11 stycznia 2019 r. W sprawie sporządzania audytów krajobrazowych (dz. U. Z 2024 r. Poz. 537), które znajdują się w poszczególnych katalogach.
Struktura dokumentu:
1. | Tekst wprowadzający
Zawiera:
|
[.pdf] [8,7 MB] |
2. | Zestawienie zidentyfikowanych krajobrazów i ich klasyfikacja | [.zip] [14,7 MB] |
3. | Charakterystyka zidentyfikowanych krajobrazów | [.zip] [631,2 MB] |
4. | Ocena zidentyfikowanych krajobrazów | [.zip] [508,5 MB] |
5. | Krajobrazy priorytetowe | [.zip] [8,4 GB] |
6. | Krajobrazy w formach ochrony
Zawiera:
|
[.zip] [1,0 GB] |
7. | Propozycje form ochrony | [.zip] [15,4 MB] |
Warstwy wektorowe [.zip] [18,1 MB]
Aby skorzystać z warstw wektorowych w formacie *.shp można skorzystać z bezpłatnego programu QGIS. To system informacji geograficznej Open Source.
Projekt narodził się w maju 2002 r. i został utworzony jako projekt na SourceForge w czerwcu tego samego roku. QGIS obsługuje wiele formatów danych rastrowych i wektorowych, a obsługa nowych formatów jest łatwo dodawana
za pomocą architektury wtyczek. QGIS jest udostępniany na licencji GNU General Public License (GPL). Opracowywanie QGIS na tej licencji oznacza, że możesz przeglądać i modyfikować kod źródłowy i gwarantuje, że Ty, nasz szczęśliwy użytkownik, zawsze będziesz mieć dostęp do programu GIS, który jest bezpłatny i może być swobodnie modyfikowany. Aplikacja QGIS do pobrania
Formularz
zgłaszania uwag do projektu audytu krajobrazowego województwa łódzkiego
Pobierz formularz [.docx] [0,4 MB]Audyt Krajobrazowy WŁ na Geoportalu Województwa Łódzkiego
Mapa internetowa prezentuje kartograficzne wyniki projektu Audyt krajobrazowego województwa łódzkiego (AKWŁ). Aplikacja jest narzędziem pomocniczym i nie stanowi przedmiotu konsultacji społecznych. Ze względu na swoją funkcjonalność pozwala odnaleźć lokalizację krajobrazów, którym przypisano rekomendacje oraz pobierać karty, zdjęcia i mapy poszczególnych krajobrazów.
Geoportalu Województwa ŁódzkiegoTwój krajobraz –
kilka słów o krajobrazie województwa łódzkiego
Kiedy myślisz o krajobrazie widzisz to co Cię otacza. Przestrzeń, w której się znajdujesz, ukształtowana przez procesy przyrodnicze i działalność człowieka. Krajobraz towarzyszy Ci przez całe Twoje życie, w miejscu zamieszkania, pracy i wypoczynku. Na to jak go postrzegasz ma wpływ nie tylko jego aspekt wizualny, ale także zapach i dźwięk. Często nawet się nie zastanawiasz, jak jakość krajobrazu wpływa na Ciebie i Twoje samopoczucie?
Ten problem został dostrzeżony na poziomie Zjednoczonej Europy i wybrzmiał w Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, w której podkreślono wagę ochrony i gospodarowania krajobrazem, z poszanowaniem jego wartości oraz planowania zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju i ładu przestrzennego.
W odpowiedzi na te wyzwania Samorząd Województwa Łódzkiego przygotował Audyt krajobrazowy. Cały obszar województwa został podzielony na 1281 krajobrazów: przyrodniczych, przyrodniczo-kulturowych i kulturowych. Przeważają wśród nich krajobrazy równinne, na tle których wyróżniają się krajobrazy dolin rzecznych. Natomiast w centralnej i południowej części regionu występują obszary wyżynne o urozmaiconej rzeźbie: Wzniesienia Łódzkie z formami polodowcowymi strefy krawędziowej, Wyżyna Wieluńska z przykładami form krasowych oraz fragment Wzgórz Łopuszańskich i pasma Przedborsko-Małogoskiego, w którym znajduje się najwyższe naturalne wzniesienie w województwie, Fajna Ryba osiągająca 347 m n.p.m.
Spośród wszystkich krajobrazów 171 uznano za priorytetowe, czyli najcenniejsze dla regionu. Zajmują one ponad 14% powierzchni województwa, a ich wyjątkowa wartość wynika z cech przyrodniczych, kulturowych i estetyczno-widokowych.

Stara Wieś
Ze względu na pokrycie terenu Łódzkie to mozaika krajobrazów z dominacją krajobrazów wiejskich. Jednak najcenniejsze widokowo obszary to krajobrazy przyrodnicze związane z dolinami rzek. Najdłuższe, Warta i Pilica, malowniczo meandrują tworząc typowe dla rzek nizinnych zakola podcinające piaszczyste brzegi. W południowej części województwa Warta przepływając wśród wapiennych wzniesień Wyżyny Wieluńskiej tworzy wyjątkowe przełomy: Działoszyński i Krzeczowski, zwane Załęczańskim Łukiem Warty. Natomiast północną część regionu, z rozległą Pradoliną Warszawsko-Berlińską, wyróżniają ekstensywnie użytkowane łąki nad Bzurą.
Ekosystemy łąkowe, to kluczowe elementy dolin także nieco mniejszych rzek: Prosny, Grabi, Drzewiczki, Słudwi i Widawki oraz cenne siedliska dla wielu chronionych gatunków roślin i zwierząt. Wraz z obszarami torfowisk i bagien są swoistymi „magazynami” wody, nieocenionymi w obliczu zmian klimatycznych i suszy, podobnie jak siedliska lasów łęgowych, występujące zwłaszcza: nad Rawką, Mrogą, Mrożycą, Oleśnicą i Czarną. Z dolinami rzecznymi związane są również największe w Polsce Środkowej zbiorniki retencyjne: Sulejów i Jeziorsko, na których z biegiem czasu wykształciły się warunki siedliskowe sprzyjające bytowaniu wielu chronionych gatunków ptaków wodno-błotnych.
W dolinach już od pradziejów rozwijało się osadnictwo, którego ślady dokumentują licznie występujące stanowiska archeologiczne, w tym takie o formach krajobrazowych jak na przykład: grodziska w Tumie i Konopnicy. Natomiast w strefach krawędziowych dolin dominują często sylwety średniowiecznych zespołów sakralnych na przykład w Tumie, Strońsku, Inowłodzu i Sulejowie-Podklasztorzu oraz budowli warownych, takich jak zamki w Uniejowie, Bolesławcu i Drzewicy.
Wyjątkowe krajobrazy przyrodnicze to również kompleksy leśne, między innymi Puszcza Bolimowska i Lasy Spalskie. W Łódzkiem zasługują one na szczególne uznanie, ze względu na najniższą w kraju lesistość naszego regionu, która kształtuje się na poziomie niespełna 22%. Obszarom leśnym towarzyszą często unikalne enklawy bagienne i torfowiskowe, takie jak Silne Błota, Łąki Bęczkowickie, Święte Ługi, Stawy Piskorzeniec. Zupełnie wyjątkowy, niepowtarzalny charakter ma szuwarowe otoczenie jezior Rydwan i Okręt.
Krajobrazy przyrodnicze w sposób naturalny przenikają się z obszarami użytkowanymi rolniczo tworząc krajobraz przyrodniczo-kulturowy. Wyjątkowe krajobrazy wiejskie zachowały się na rubieżach województwa. Charakterystyczne wstęgowe układy pól z zabudową zagrodową i zadrzewieniami śródpolnymi odnajdujemy na Wyżynie Przedborskiej, w nadpilickich wsiach, na przykład Bąkowej Górze, Majkowicach, Skotnikach i Liciążnej oraz na Ziemi Wieluńskiej, znanej z licznie zachowanych kilkusetletnich drewnianych kościołów. Lokalnie zachowały się również tradycyjne formy zabudowy wiejskiej, elementy dawnego przetwórstwa rolno-spożywczego, takie jak młyny wodne i wiatraki, a także przejawy folkloru i tradycji, szczególnie rozpoznawalne w regionach łowickim i łęczyckim.

Silne Błota

Wolbórz
Swoistym komponentem przestrzeni użytkowanej rolniczo są założenia związane z gospodarką dworsko-folwarczną, nie tylko te niewielkie, które są częścią rozległych jednostek, jak w przypadku Ożarowa czy Byszew, ale również samodzielne krajobrazy komponowanych układów architektury, zieleni i wód, takich jak zabytkowe zespoły rezydencjonalno-parkowe w Nieborowie i Arkadii, Walewicach, Wolborzu oraz Zgniłych Błotach.
Krajobraz kulturowy regionu to zwłaszcza przestrzenie zabytkowych miast na przykład Sieradza, Łęczycy, Łowicza, Wielunia i Ozorkowa, a także innych historycznych jednostek przestrzennych takich jak Oporów z zamkiem, Gidle i Poświętne z sanktuariami w zespołach klasztornych, czy letniskowa Spała, kojarzona z rezydencją prezydentów z czasów II Rzeczypospolitej.
Na tym tle unikatowy charakter mają krajobrazy wielkomiejskie: Łodzi i Piotrkowa Trybunalskiego, wyrastające z wielokulturowych tradycji.
Łódź - miasto secesji, filmu i designu, w którym zabudowa wielkomiejska przenika się z kompleksami pofabrycznymi z epoki uprzemysłowienia z XIX w. Piotrków Trybunalski ze średniowiecznym zespołem urbanistycznym przypominającym o dawnej świetności miasta sejmów i trybunałów.
Dbałość o krajobraz, rozumiany jako dobro wspólne, jest naszą powinnością. Obecnie nieco ponad 19% obszaru województwa objęto formami ochrony przyrody, które z założenia powinny zapewnić kompleksową ochronę wartości przyrodniczych i kulturowych. W regionie funkcjonuje 7 parków krajobrazowych: Wzniesień Łódzkich, Międzyrzecza Warty i Widawki, Spalski, Sulejowski oraz Załęczański, Bolimowski i Przedborski o zasięgu transgranicznym. Ich dopełnieniem jest 17 obszarów chronionego krajobrazu i 36 zespołów przyrodniczo-krajobrazowych. Mimo wszystko nie udało się stworzyć spójnego systemu obszarów chronionych, który zapewniłby skuteczną ochronę korytarzy ekologicznych i zachowanie różnorodności walorów krajobrazowych regionu. Dlatego naszym działaniom powinno towarzyszyć budowanie świadomości wartości krajobrazu, a troska o właściwe nim gospodarowanie stać się wspólnym celem, odpowiedzią na negatywne skutki ingerencji człowieka w środowisko, procesy globalizacji i postępujące zmiany klimatyczne. Temu właśnie ma służyć Audyt krajobrazowy województwa łódzkiego.